Policy paper: voorstel voor nieuw begrotingsanker
Jasper H. van Dijk en Vinzenz Ziesemer
Keuzes bij de formatie bepalen het begrotingsbeleid. Er is recent veel aandacht voor de financiële dekking van voorstellen uit de Tweede Kamer. Wat echter meer effect heeft op de economie zijn de keuzes die een kabinet bij de formatie maakt over het begrotingsbeleid. Hier stelt het kabinet de kaders vast voor de komende kabinetsperiode.
Een nieuw anker is nodig bij de formatie. De Studiegroep Begrotingsruimte, de ambtelijke werkgroep die de formerende partijen adviseert over het te volgen begrotingsbeleid, nam zich in 2020 voor op zoek te gaan naar een nieuw begrotingsanker omdat het lang gebruikte houdbaarheidssaldo niet voldeed. In 2022 gaf ze de zoektocht op en baseerde haar advies op de geldende Europese begrotingsregels. Deze bieden voor Nederland echter amper sturing voor de lange termijn.
Wij stellen een nieuw begrotingsanker voor. Het kabinet moet sturen op een schuldquote op de lange termijn. Bijvoorbeeld over 50 jaar (t+50-indicator). Deze indicator wordt omgerekend naar een structureel tekort waardoor het kabinet weet welke ombuiging of intensivering tijdens de kabinetsperiode moet worden ondernomen. Belangrijk is dat langzaam, zonder rukken aan het stuur, naar deze schuldquote toe wordt bewogen om zigzagbeleid te voorkomen. Hoe hoog de schuldquote op de lange termijn moet zijn is een politieke keuze. Wij geven enkele overwegingen mee.