Opinie in Volkskrant: Doe als de Fransen, laat topsporters in Monaco ook hier belasting betalen
Wouter Leenders en Vinzenz Ziesemer
Nederland staat allesbehalve machteloos tegenover rijke belastingmijders, want het kan zijn befaamde belastingcreativiteit ook inzetten om vermogenden internationaal de pas af te snijden. Kwestie van inzet.
Enige dagen na een voor Max Verstappen vlekkeloze Grand Prix van Monaco richtte de Volkskrant zijn aandacht op de belastingmoraal van de Limburgse coureur. Vrijwel direct na zijn volwassenwording, verruilde Verstappen de Nederlands-Belgische grensstreek voor het belastingvriendelijke vorstendom, een besluit dat hem volgens de Volkskrant de komende jaren tot wel €200 miljoen aan belasting zal besparen.
Reden voor het verontruste VVD-Kamerlid Folkert Idsinga de staatssecretaris te vragen met oplossingen te komen om deze vorm van belastingontwijking te ontmoedigen. In het geval van Max Verstappen belast Monaco zijn inkomen tegen het schappelijke tarief van 0%. Zou Nederland niet de belasting kunnen innen die een dwergstaat als Monaco nalaat te heffen?
Belastingvluchten
Het fenomeen dat Nederlanders naar fiscaal zonniger oorden verkassen is geenszins nieuw. Al in 1926 hekelde oud-minister Anton van Gijn landgenoten die hun fiscaal geluk zochten in België, Zwitserland, of Monte Carlo. Deze belastingvlucht was in de jaren 20 nog gevoeliger dan nu, omdat de Eerste Wereldoorlog de hypocrisie ervan pijnlijk duidelijk had gemaakt: de Brusselse Avenue Louise, de klassieke verblijfplaats voor Hollanders in zelfverkozen fiscaal ballingschap, stroomde leeg toen de oorlog België bereikte. De Nederlandse neutraliteit bleek voor menig fiscaal émigré toch aantrekkelijker dan het Belgische fiscale klimaat.
Monaco is daarbij nog het kleinste probleem: hier kunnen we simpelweg het Franse voorbeeld volgen. In Monaco woonachtige Fransen betaalden tot 1962 geen belasting over hun inkomen, net zoals Max Verstappen nu. In dat jaar besloot president De Gaulle een einde te maken aan de steeds groter wordende belastingvlucht en dreigde de dwergstaat met het opnieuw instellen van grenscontroles.
Goliath
Dit gevecht tussen David en Goliath werd gewonnen door Goliath. Fransen betalen sinds 1963 de Franse inkomstenbelasting, ook als zij woonachtig zijn in Monaco. Dat de rest van de EU er niet in is geslaagd dezelfde concessie af te dwingen van de dwergstaat, is vooral bewijs van een totaal gebrek aan inzet.
Maar het probleem is groter dan Monaco. Inmiddels hebben 15 EU-landen een speciaal belastingregime voor buitenlanders, dat aantal groeit snel. De verliezers van deze race naar de bodem zijn de achterblijvers in alle landen. Nederland liep hierin helaas voorop. Al sinds eind jaren 40 probeert Nederland buitenlanders aan te trekken met belastingkortingen zoals de 30%-regeling. Onder deze regeling is 30% van het arbeidsinkomen (vanaf 2024 tot de Balkenendenorm) en 100% van het buitenlandse inkomen uit vermogen vrijgesteld van belastingen.
Ondermijning
De Tweede Kamer nam begin dit jaar een motie aan om dit soort regelingen te heroverwegen, maar daar is vooralsnog geen nieuw beleid over aangekondigd. Net als Monaco ondermijnt Nederland door dit soort regelingen dus nog altijd de belastingheffing van andere landen.
Terwijl er voor bedrijven nu wordt gewerkt aan een wereldwijde minimumbelasting, is daarvan voor zeer vermogenden nog geen sprake. Nederland kan zich daarvoor op internationaal vlak inzetten, maar hoeft niet te wachten om ook zelf actie ondernemen: belast emigranten nog een aantal jaar, bijvoorbeeld 5 of 10, volgens de Nederlandse inkomstenbelasting. Dubbele belasting kan worden voorkomen door de aanslag te verminderen met in het buitenland betaalde belasting.
Wie naar Monaco verhuist vanwege de rust (Max Verstappen), de bergen (Wout Poels) of de sportieve gemeenschap (Nyck de Vries) kan dat blijven doen, maar hoeft daarbovenop niet ook fiscaal beloond te worden.