Huurprijsplan De Jonge dupeert lagere inkomens
Jasper H. van Dijk
Huren is voor veel mensen onbetaalbaar. Hugo de Jonge wil daarom een maximum stellen aan huurprijzen. Maar hierdoor worden de problemen op de woningmarkt nog groter.
De problemen op de woningmarkt zijn gigantisch. Sommige huishoudens zijn de helft van hun inkomen kwijt aan huur of moeten noodgedwongen thuis wonen.
Demissionair minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge wil hier iets aan doen voor er een nieuw kabinet is. Enkele weken geleden stuurde hij de Wet Betaalbare Huur naar de Tweede Kamer. Hierin staat ook een voorstel om de huren te maximeren. Het ministerie verwacht dat op termijn ongeveer 300.000 woningen een gemiddeld 190 euro lagere huur zullen krijgen.
Dit klinkt als een goede stap. Maar het brengt ook zoveel negatieve effecten teweeg dat de problemen op de woningmarkt zelfs groter worden.
Beleggers
Enkele particuliere verhuurders kunnen door het prijsmaximum minder verdienen op hun woning. Sommige beleggers zullen hun woning daarom verkopen. Deze woning zal worden gekocht door mensen als koopwoning.
De Jonge lijkt dit geen probleem te vinden: er is ook een groot koopwoningtekort. Maar hij vergeet hierbij wel te zeggen dat deze kopers rijker en ouder zijn dan de huurders die anders in de woning terecht waren gekomen. Kort gezegd: jongeren met lagere inkomens zijn de dupe als verhuurders de woning verkopen als gevolg van deze wet.
Nog slechter af
Er kan ook gebeuren wat de wet beoogt: de woning blijft een huurwoning en de huur gaat omlaag. Er zijn huishoudens die hiervan zullen profiteren – een geprivilegieerde groep. Maar het betekent ook dat er nog meer huishoudens komen die nog slechter af zijn.
Als de huur daalt, hoeven sommige huishoudens niet zo klein te wonen of hoeven ze hun woning niet meer te delen. Mensen gaan dus groter wonen en minder woningen delen als gevolg van de wet. Dit betekent dat er minder huizen beschikbaar zijn en het woningtekort toeneemt. Huishoudens die niet de mazzel hebben een woning met door de wet lagere huur te bemachtigen, moeten dan met nog meer huishoudens op zoek naar een woning in een nog kleinere vrije huurmarkt.
Thuis blijven wonen
Meer mensen en minder aanbod betekent dat zij daar nog meer moeten betalen voor een woning. Het zal ook betekenen dat meer jongeren noodgedwongen thuis zullen moeten blijven wonen.
Kortom, de wet zorgt ervoor dat een paar mensen beter af zijn door een lagere huur, maar betekent tegelijkertijd dat er minder woningen met de gereguleerde lagere huur beschikbaar komen. Als de woning wordt verkocht zijn vooral lagere inkomens de dupe.
Meer woningen
Het tekort aan woningen kan alleen opgelost worden met meer woningen. Het bouwen loopt door de hogere rente, hoge bouwkosten en stikstofnormen echter vertraging op. Maar hier moet wel onze aandacht naar blijven uitgaan. Dit is het enige pad dat de crisis kan verhelpen, de rest verschuift het probleem tussen groepen of maakt zelfs, zoals deze wet, de problemen voor sommigen nog groter.
