Nu het kabinet de koppeling tussen het aantal gewerkte uren en het aantal uren kinderopvang heeft losgelaten, raakt de overgebleven arbeidseis kant noch wal, stelt Jasper J. van Dijk. „Er tikt een tijdbom, waar de parlementaire enquêtecommissie pas nog voor waarschuwde.”

Er zijn de afgelopen maanden verschillende rapporten verschenen over de hervorming van ons toeslagen- en belastingenstelsel. De politiek heeft volgens Jasper J. van Dijk nu geen redenen meer om hervorming verder uit te stellen.

Het toeslagenstelsel is nodeloos complex. Vanwege angst voor politieke aanvallen over ‘koopkrachtplaatjes’ blijven we geld rondpompen. Dat is onnodig, schrijft Jasper J. van Dijk van het Instituut voor Publieke Economie.

Politici zijn geneigd klimaatbeleid uit te stellen, maar dit maakt de oplossing op termijn alleen maar duurder. Econoom Jasper J. van Dijk pleit dat de begrotingsregels dit uitstelgedrag in de hand werken, omdat ze de meerkosten van laat ingrijpen niet in kaart brengen, en een extra hindernis creëren bij (klimaat)investeringen, omdat hier alleen de kosten en niet de baten worden meegenomen.

Huishoudens en de overheid zijn hopeloos met elkaar verstrikt geraakt in het toeslagenweb. De roep om afschaffing van het stelsel neemt toe. Econoom Jasper J. van Dijk ziet uitwegen. ,,Maar die vragen van politici meer dan het inkleuren van de klassieke koopkrachtplaatjes.”

Het huidige belasting- en toeslagenstelsel is te complex. In Trouw bepleiten we waarom het stelsel vereenvoudigd moet worden en waarom dat mogelijk is, zolang we bereid zijn om over onze primaire morele reactie heen te stappen.

Het gat in de rijksbegroting is groot. In NRC betogen wij dat een correctie met harde en onzinnige bezuinigingen voorkomen moet worden. Een blik op het verleden leert dat bezuinigingen vaak meer kwaad dan goed doen.

Het kabinet wil de verkeersboetes verhogen. Het Openbaar Ministerie is tegen. En het heeft daarin gelijk, vinden Tim ’S Jongers en Merel van Rooy.

The benefits of internationalization far outweigh the drawbacks. But the academic community should be aware that a policy debate around those drawbacks has been ongoing for some time.

Ministeries hebben hun handen vol aan lopende vraagstukken, en komen amper toe aan de lange termijn. Daarom moet de overheid meer strategische kennis in huis halen, in de vorm van een interne consultant.

Nederland staat allesbehalve machteloos tegenover rijke belastingmijders, want het kan zijn befaamde belastingcreativiteit ook inzetten om vermogenden internationaal de pas af te snijden. Kwestie van inzet.

De voorjaarsnota is volgens velen onleesbaar. Het is bijvoorbeeld niet duidelijk of het kabinet bezuinigt en waarop. Wij doen een voorstel voor een rapportage die leesbaar is en het politieke debat verder helpt.

Voor iemand met geld zijn verkeersboetes een schijntje, voor armere mensen kunnen ze de nekslag zijn. Politiek econoom Merel van Rooy pleit voor een rechtvaardiger verkeersboeteregime.

Wederom worden de verkeersboetes verhoogd om de staatskas te spekken. Onwenselijk, want de verkeersveiligheid wordt hiermee als beleidsdoel verdrongen en de boetes worden disproportioneel hoog ten opzichte van het strafrecht. Om verkeersveiligheid weer leidend te maken, moet het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat weer achter het stuur zitten.

Het kabinetsplan voor bijna gratis kinderopvang bevoordeelt hogere inkomens. Een inkomensafhankelijk eigen bijdrage voorkomt dat.

Op de woningmarkt zijn veel tegengestelde belangen. Omdat er geen oplossing is waarbij alle groepen erop vooruit gaan, is de discussie over de woningmarkt er ten diepste een over rechtvaardigheid. Ons essay werkt dit uit: welke uitkomst op de woningmarkt zien we als rechtvaardig, en welk beleid past daarbij?

Het Nederlandse woningmarktbeleid valt internationaal uit de toon door een relatief lage aanbodelasticiteit, hoge vraagstimulering en strenge prijsregulering. Beter beleid voeren lijkt makkelijk. Toch komt dat nauwelijks van de grond, omdat gevestigde belangen boventoon voeren.

Onlangs heeft de Europese Commissie een hervormingsvoorstel gedaan voor de begrotingsregels. Een hervorming van de regels is echter niet voldoende, ook de handhaving moet worden verbeterd. Wij doen vijf aanbevelingen voor de handhaving van het Stabiliteits- en Groeipact.

Recently, the European Commission proposed a reform of the fiscal rules. However, reforming the rules is not enough; enforcement must also be improved. We present five recommendations for the enforcement of the Stability and Growth Pact.

As hawkish members seek to water down the Commission’s attempts to make the rules more sensible, the bloc will only end up going around in circles.

De innovatiebox is de laatste tijd onderwerp van discussie. De rol die de innovatiebox speelt in het faciliteren van belastingconcurrentie is daarbij alleen onderbelicht. Veel Europese landen kennen een soort van innovatiebox: een race to bottom wordt zo uitgelokt.

Als EU-lidstaten ieder voor zich groene subsidies verstrekken, is dat nadelig voor kleine landen, stellen Jasper H. van Dijk en Luuk Schmitz.

Volgens Gabriel Zucman en Wouter Leenders heeft de Nederlandse regering haar toon gewijzigd, maar speelt Nederland nog steeds een dubieuze rol bij belastingontwijking en belastingconcurrentie.

Het hervormen van de toeslagen loopt spaak. De meest recente ontwikkeling is dat het kabinet een belangrijke hervorming van de huurtoeslag heeft ingetrokken na een uitspraak van de Raad van State. Met meer politieke wil kan de hervorming bij de huurtoeslag wel doorgevoerd worden.

Ten tijde van de financiële crisis was bezuinigen het devies. Tijdens de coronacrisis werd er juist meer uitgegeven. Hoe is het denken over begrotingsbeleid de afgelopen 10 jaar veranderd?

Het kabinet ziet kinderopvang vooral als arbeidsmarktinstrument, en verliest zo het zicht op de kwaliteit, aldus David Bokhorst en Anton Hemerijck. Neem een voorbeeld aan Duitsland of Italië.

De crisisbestendigheid van de eurozone wordt keer op keer op de proef gesteld. Dit brengt ook risico's voor de Nederlandse economie met zich mee. Als Nederland invloed wil hebben op de toekomst van de eurozone, moet ons land het voortouw nemen in een hervorming van het Europees Stabiliteitsmechanisme, schrijven Sander Tordoir en Jasper van Dijk.

In de zomer van 2021 besloten Europese leiders tot de oprichting van een historisch herstelfonds met een capaciteit van 750 miljard euro aan leningen en subsidies. De coronapandemie was nog verre van bedwongen en het was nog spannend of de economieën de gevolgen van de lockdown en de sterke stijging van schulden goed zouden kunnen doorstaan.

2022 was een chaotisch begrotingsjaar, met een verhoging van de AOW, een last minute prijsplafond en een oplopende rente. Hoe staat de begroting er nu eigenlijk voor? Wij pogen overzicht te bieden.

De Europese Commissie is met een voorstel gekomen voor hervorming van de Europese begrotingsregels. Het voorstel is een stap in de goede richting, maar het leidt ook tot een aantal nieuwe problemen én een aantal belangrijke huidige tekortkomingen worden niet aangepakt.

De wet betaalbare huur grijpt fundamenteel in op de vrije huurmarkt. Wij analyseren de wet en verwachten dat jongeren, lagere inkomens en migranten aan het kortste eind trekken als de wet wordt ingevoerd.

In dit policy paper geven wij een advies voor het herzien van de arbeidseis voor de kinderopvangtoesalg

Het Europees Herstelfonds dat in 2020 tijdens de coronapandemie opgezet werd, werd destijds onthaald als een doorbraak in de Europese solidariteit. Op aandringen van Nederland stelt het fonds strikte voorwaarden aan de financiering. Juist bij deze wens voor strakke controle ontstaan er in de praktijk problemen. Een nieuwe balans tussen discipline en flexibiliteit is noodzakelijk.

In dit policy paper geven wij een advies voor een nieuw begrotingsanker

In opdracht van de Tweede Kamer deden wij onderzoek naar de grootste barrières voor de ontwikkeling van de Europese kapitaalmarkten.

Om de hoge huren in de vrije sector aan te pakken legt demissionair minister De Jonge de wet betaalbare huur voor aan de Tweede Kamer. Deze wet is volgens ons contraproductief. De woningnood wordt groter en ook lagere inkomens zijn de dupe.

Er wordt vaak opgeroepen tot het voeren van meer industriepolitiek. Maar welke problemen dat dient op te lossen, is vaak onduidelijk. Dit artikel laat zien wanneer het wel en niet nuttig is om industriepolitiek in te zetten.

In dit policy paper geven wij een advies voor het toekomstig kabinet over het te voeren begrotingsbeleid.

Het belastingstelsel in Nederland is te complex en moet worden vereenvoudigd. Burgers, beleidsmakers en de Belastingdienst raken verstrikt in het complex web dat ons huidige stelsel is. In dit rapport beogen we de complexiteit van het huidige systeem te ontleden en te laten zien waar er gesnoeid kan worden in de regelingen.

De Volkskrant berichtte eind mei over topsporters die naar Monaco verhuizen vanwege het aangename (fiscale) klimaat. Naar aanleiding van ons opiniestuk schetsen we in dit artikel manieren waarop Nederland kan optreden tegen belastingemigratie.

Het kabinet wilde in 2025 de kinderopvangtoeslag verhogen naar 96%, ongeacht het inkomen van de ouders. Inmiddels is dit plan met twee jaar uitgesteld. Wij betogen dat het behoud van een koppeling met het huishoudinkomen noodzakelijk is voor doelmatig en doeltreffend beleid én dat dit, ondanks de toeslagenaffaire, haalbaar is.

Burgers, beleidsmakers en de Belastingdienst zijn verstrikt in een complex web van toeslagen, heffingskortingen en aftrekposten. Gelukkig zijn de toeslagen en heffingskortingen te vervangen door één inkomensonafhankelijke toelage en een uitbreiding van de belastingschijven. Een voorstel.

Door de stelselherziening in 2001 moesten de belastingen op arbeid gericht, eenvoudig en rechtvaardig worden, en moest de werkgelegenheid worden gestimuleerd. Die doelen worden echter niet gehaald.

Elk land in Europa heeft zijn eigen stelsel van kinderopvang. De modellen variëren van lokale en publiek gefinancierde stelsels tot aan de meer gecentraliseerde en geprivatiseerde stelsels, zoals dat in Nederland het geval is. Maar hoe goed doet Nederland het in vergelijking met andere landen?

In the paper, we very briefly sketch out the reform proposal put forward by the EU-Commission and make five suggestions on how this could be developed further. The annex contains two short papers covering (1) the EU methodology for computing debt sustainability and (2) expenditure rules in practice drawing on the Dutch experience.

Het huidige kabinet wil twee kerncentrales bouwen. Maar waarom niet meer, of waarom niet minder? Een goed onderbouwde afweging ontbreekt, maar is onontbeerlijk voordat het kabinet een onomkeerbare stap zet.

De hervorming van de Europese begrotingsregels ligt op tafel in Europa. In dit rapport gaan wij in op het functioneren van het Stabiliteits- en Groeipact en doen wij vier aanbevelingen voor een hervorming die het begrotingsstelsel realistischer, simpeler en effectiever maakt.

Minister van Financiën Kaag heeft haar steun uitgesproken voor een Europese uitgavenregel. Maar hoe moet die er dan uitzien? In dit artikel pleiten wij voor de implementatie van een uitgavenregel als beleidsoptie.

Enkele jaren geleden maakte het ministerie van Financiën een begin met het evalueren van de vele fiscale regelingen die ons belastingstelsel rijk is. De eerste resultaten stemmen somber: de meeste van de regelingen blijken niet of maar deels doelmatig. Helaas leidt dat zelden tot verandering.

De Tweede Kamer wil een nieuwe open bestuurscultuur met een regeerakkoord op hoofdlijnen, meer inzicht in bestuurlijke afwegingen en inhoudelijke politieke discussies. Dit vraagt niet alleen een nieuwe werkwijze van politici, maar ook een ambtenarenapparaat dat goed kan balanceren tussen de haast van vandaag en de complexe uitdagingen van de toekomst.

A number of European countries grant personal income tax benefits to newly domiciled tax residents (typically ‘expats’ or retirees). Such schemes amount to a beggar-thy-neighbour policy and should not be applicable to EU residents.